- Konu Yazar
- #1
Reaktif güç kontrolü, ticari işletmeler ve endüstriyel tesisler oldukça yüksek bir öneme sahiptir. Bu önemi daha net bir şekilde ifade edebilmek için öncelikle nelerden oluştuğuna ve nasıl etkiler doğurduğuna bakmak gerekir.
Aktif ve Manyetik Güç Nedir?
Elektrik enerjisinin kullanımına bakıldığında iki etmenden oluştuğu görülmektedir. Bunlardan ilki; işi yapan Aktif Güç ve bu akış esnasında oluşan Manyetik alandır. Elektriğin kullanım alanlarından olan motorlar ve transformatörler endüktif yüke ihtiyaç duyarlar. Bu çalışma alanındaki manyetik alanı oluşturabilmek için de şebekelerden reaktif güç çekerler. Çekilen bu reaktif güç ise faydalı bir işe dönüşmeden, şebeke üzerinde gereksiz akım dolaşımına neden olur.
Yukarıda saydığımız durum, şebeke hatlarında enerji kayıplarına, bu hat üzerinde çalışan ekipmanların veriminin düşmesine ve gerilimin düşmesine neden olacaktır. Bu sonuçlara bağlı olarak enerji dağıtım şirketleri, işletmelere belirli bir reaktif güç tüketimi sınırı koyarak, bunun üzerine çıkılması durumunda cezai bedel uygularlar.
Türkiye’de Reaktif Güç Sınırları ve Oranları
Ülkemizde bu sınırlamalar şu şekilde belirlenmiştir. Kurulu gücü 50kVA ve üzerinde olan işletmelerde, endüktif reaktif tüketim aktif enerjinin %20’sini ve Kapasitif reaktif tüketim de enerjinin %15’ini aşamaz. Aşması durumunda dağıtım şirketi cezayı uygulayacaktır.
Reaktif Güç Kompanzasyonu Neden Gereklidir?
Endüstriyel tesisler ve işletmeler, yüksek elektrik kullanım sağladıkları için yukarıda belirtilen oranlara dikkat etmek zorundadır. Yüklü kullanımlarda oluşabilecek farklılıklar, yüksek tutarlarda ceza ödenmesi anlamına gelir. Bu tip enerji kayıplarını ve dolayısı ile cezaları önleyebilmek için Reaktif Güç Kompanzasyonlarına ihtiyaç duyulur.
Kompanzasyon Nedir?
Kompanzasyon, endüktif yüklerin çektiği gücü dengeleyebilmek adına, sisteme kapasitif reaktif gücü kondansatörler aracılığı ile eklemektir. Kompanzasyon panosu ile oluşturulacak işlem içeriğinde kondansatörler ve reaktif güç kontrol rölesi yardımı ile otomatik yönlendirme sağlanır. Röle sistemin güç ihtiyacını anlık olarak takip ederek, kondansatörleri devreye alır ya da çıkartır.
Reaktif Güç Kontrolünün Avantajları Nelerdir?
Yukarıda da aktarıldığı üzere, reaktif güç kontrolü ceza önlemenin yanı sıra, elektrik sisteminin verimliliğini arttırdığı gibi enerji kayıplarının da azalmasını sağlar. Tüm bunların yanında da, şebeke üzerinden beslenen ekipmanların uzun ömürlü bir şekilde çalışmasını sağlarken, maliyetlerin de düşmesine destek olmaktadır.
