zedmuhendislik
Kurumsal
- Konu Yazar
- #1
Elektrik tesislerinde güvenliğin sağlanması, yalnızca doğru kablolama veya kaliteli malzeme kullanımıyla mümkün değildir.
Sistemin sürekliliğini ve insan hayatını koruyan iki temel unsur vardır: topraklama ve parafudr sistemleri.
Bu iki bileşen, birlikte çalıştığında elektrik kaynaklı kazaların ve ekipman hasarlarının büyük ölçüde önüne geçilir.
Bu yazıda, topraklama ve parafudr sistemlerinin ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve neden birbirini tamamlayan yapılar olduğunu inceleyeceğiz.
🔹 Topraklama Nedir?
Topraklama, elektrik tesisatında oluşabilecek kaçak akımların güvenli bir şekilde toprağa iletilmesini sağlayan sistemdir.
Amaç, insanı ve ekipmanları olası elektrik çarpmalarına veya yüksek potansiyel farklarına karşı korumaktır.
Topraklama sistemi, genellikle toprak içine gömülü iletken çubuklar (elektrotlar) ve bu elektrotlara bağlı iletken hatlardan oluşur.
Bir arıza anında, kaçak akım bu hatlar üzerinden en düşük dirençli yol olan toprağa akar ve tehlike ortadan kalkar.
Doğru yapılmamış veya periyodik olarak test edilmemiş bir topraklama sistemi, elektrik tesisatında gizli riskler oluşturabilir.
Bu nedenle işletmelerin yıllık topraklama ölçümlerini yaptırmaları, hem İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği hem de Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği gereğidir.
🔹 Parafudr Nedir?
Parafudr, elektrik sistemini ani gerilim artışlarına karşı koruyan bir cihazdır.
Özellikle yıldırım düşmesi veya şebeke dalgalanmaları sonucu oluşan yüksek voltaj darbeleri, cihazlar üzerinde ciddi hasar yaratabilir.
Parafudr, bu ani gerilimi toprağa yönlendirerek sistemin güvenliğini sağlar.
Kısaca:
- Yıldırım veya ani gerilim yükselmesi olduğunda → Parafudr devreye girer.
- Gerilimi toprağa aktarır → Elektronik cihazlar ve sistem zarar görmez.
- Tehlike geçtikten sonra → Normal çalışma düzenine geri döner.
Parafudrlar genellikle pano girişlerinde, trafo merkezlerinde, enerji izleme sistemlerinde ve haberleşme hatlarında kullanılır.
🔹 Topraklama ve Parafudr Arasındaki Bağlantı
Topraklama sistemi ne kadar sağlıklıysa, parafudr da o kadar etkin çalışır.
Çünkü parafudrun temel görevi, fazla gerilimi toprak hattına iletmektir.
Eğer topraklama direnci yüksekse, parafudr üzerindeki enerji yeterince hızlı boşalamaz ve sistem koruması zayıflar.
Bu nedenle her iki sistemin de birlikte tasarlanması ve düzenli test edilmesi gerekir.
Bir örnek üzerinden açıklayalım:
Antalya gibi yıldırım riski yüksek bölgelerde, özellikle sanayi tesislerinde veya otel tesislerinde parafudr kullanımı kritik öneme sahiptir.
Ancak parafudr sistemi ne kadar güçlü olursa olsun, topraklama ölçümü yetersizse yıldırım akımı etkili şekilde boşalamaz.
Sonuç olarak cihazlar yine zarar görebilir.
Dolayısıyla, etkin bir koruma için şu kural geçerlidir:
🔹 Periyodik Ölçüm ve Bakımın Önemi
Topraklama ve parafudr sistemleri kurulduktan sonra unutulmamalıdır.
Zamanla toprak direnci değişir, bağlantılar gevşer veya elektrotlar oksitlenir.
Aynı şekilde parafudrlar da belirli sayıda darbe aldıktan sonra etkinliklerini yitirir.
Bu yüzden yılda en az bir kez şu işlemler yapılmalıdır:
- Topraklama direnci ölçümü
- Parafudr görsel ve elektriksel kontrolü
- Bağlantı noktalarının sıkılık testi
- Cihaz kalibrasyonlarının güncellenmesi
Bu ölçümler sonucunda hazırlanan raporlarda yer alan tavsiye niteliğindeki notlar, aslında işveren tarafından uygulanması zorunlu kriterleri ifade eder.
Bu uyarılar, tesisin güvenliği için mutlaka dikkate alınmalıdır.
🔹 Antalya’da Topraklama ve Parafudr Ölçüm Hizmetleri
ZED Mühendislik, Antalya merkezli olarak faaliyet gösteren, topraklama ölçümü, elektrik testleri ve parafudr sistem kontrolleri alanında uzman bir firmadır.
Tüm hizmetlerimiz TSE, İSG, ve Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği standartlarına uygundur.
Antalya Organize Sanayi Bölgesi (OSB) başta olmak üzere, oteller, fabrika tesisleri, iş merkezleri ve konut sitelerinde düzenli ölçüm hizmetleri sunuyoruz.
Kalibrasyonlu cihazlarımızla yapılan tüm ölçümler, resmi denetimlerde geçerli mühendis onaylı raporlarla belgelenir.
🔹 Sonuç
Topraklama ve parafudr sistemleri, bir elektrik tesisatının görünmeyen ama en hayati parçalarıdır.
Bu iki sistemin düzenli kontrolü, sadece cihazları değil, insan hayatını da korur.
Antalya’da güvenli, belgeli ve profesyonel hizmet almak isteyen işletmeler için ZED Mühendislik, deneyimi ve mühendislik yaklaşımıyla her zaman doğru adrestir.
Kaynak: ZED Mühendislik
